Ở liều thấp methotrexate tôi có tác dụng ức chế miễn dịch nên đối với người bệnh viêm khớp dạng thấp thì methotrexate tôi là một trong những thuốc thường được các bác sĩ kê dùng. Và cũng với tác dụng ức chế miễn dịch này nên tôi còn được sử dụng để ngăn chặn phản ứng chống lại mảnh ghép của vật chủ sau cấy ghép tủy xương.

Tuyệt đối không dùng tôi cho người suy thận nặng, người suy dinh dưỡng hoặc rối loạn gan, thận nặng, người bệnh có hội chứng suy giảm miễn dịch và người bệnh có rối loạn tạo máu trước như giảm sản tủy xương, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu hoặc thiếu máu lâm sàng nghiêm trọng. Ngoài ra, những người xơ gan, viêm gan, uống nhiều rượu, người có bệnh loét đường tiêu hoá… cũng không nên dùng.

Khi dùng với liều thấp, tôi được hấp thu tốt qua đường uống nên người bệnh viêm khớp dạng thấp sẽ được bác sĩ kê đơn về nhà điều trị ngoại trú. Bên cạnh tác dụng điều trị bệnh, methotrexate tôi có thể gây ra nhiều bất lợi nên trong quá trình sử dụng thuốc người bệnh cần chú ý:

Không giống như các thuốc khác là uống hàng ngày, methotrexate tôi thường được sử dụng 1 tuần/lần với liều lượng theo chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, người bệnh phải hết sức để ý, tránh quên uống thuốc.

Biết lắng nghe cơ thể để kịp thời phát hiện những bất thường có thể xảy ra như đau đầu, chóng mặt, viêm miệng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, chán ăn, rụng tóc, phù da hoặc tăng nguy cơ nhiễm khuẩn… Đây là các tác dụng phụ của thuốc rất thường gặp. Ngoài ra, người bệnh có thể bị giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, xơ phổi, viêm phổi, liệt dương, giảm tình dục... nhất là khi điều trị kéo dài. Bệnh phổi do methotrexat tôi là biến chứng nặng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong quá trình điều trị, kể cả ở liều thấp, dùng 1 lần/tuần và nhiễm độc phổi không phải luôn luôn được hồi phục. Các triệu chứng ở phổi như ho khan cần cảnh giác và khám xét cẩn thận, ngừng điều trị cho đến khi phổi không còn bị nhiễm độc.

Người bệnh phải phối hợp chặt chẽ với bác sĩ, xét nghiệm chức năng gan, thận và huyết đồ trước khi điều trị ổn định, rồi sau đó từng 2 - 3 tháng/lần; báo cáo kịp thời mọi triệu chứng có thể xảy ra trong khi dùng thuốc, đặc biệt viêm họng hoặc nếu bị khó thở hoặc ho...

DS. Trần Thị An
Theo: suckhoedoisong.vn